thông báo được GS Nguyễn Minh Thuyết san sớt tại buổi tọa đàm do Câu lạc bộ Café Số tổ chức với chủ đề "Chương trình giáo dục phổ quát mới có gì mới?" tại Hà Nội, sáng nay 15/9.
Tại đây, GS. Thuyết có buổi thuyết trình về những vấn đề liên hệ đến chương trình GDPT tổng thể (GDPT mới), trong đó có phần tài chính làm ắt chương trình và thù lao của các chuyên gia khi làm chương trình.
Giáo sư Nguyễn Minh Thuyết cho biết, quơ chương trình đổi mới GDPT có nguồn kinh phí vay của Ngân hàng Thế giới để làm nên quản lý tài chính rất chém đẹp.
Ông san sẻ: "Có quan điểm cho rằng các ông chỉ nghĩ dự án để… ăn tiền, nhưng tôi phải tâm sự thật, ngay từ khi phát động dự án, ông Giám đốc đã nêu rất rõ các khoản chi và 80 triệu USD vay vốn này chứ không phải chui lọt vào túi mấy ông làm chương trình".
GS.Nguyễn Minh Thuyết chia sẻ những vấn đề can hệ đến chương trình giáo dục phổ biến tổng thể (GDPT mới) tại tọa đàm sáng 15/9.
“Ngân hàng thế giới yêu cầu trả lương cho những người làm chương trình, còn muốn làm như thế nào để ra được chương trình tốt là chuyện của chúng ta. thành ra mới có chuyện có những anh em từ miền Nam, từ Cần Thơ bay ra Hà Nội để làm và triệu tập là phải ra, có những đợt tuần nào cũng ra họp thì coi như chẳng có đồng nào", GS Thuyết kể.
Tổng chủ biên của chương trình GDPT mới cho hay: "Tổng số tiền làm chương trình GDPT mới tính ra là 144 tỷ đồng, với mỗi cá nhân chủ nghĩa là rất lớn nhưng nhưng thực ra chỉ bằng 180m đường Kim Liên - Ô Chợ Dừa và bằng 600m đường cao tốc Bắc Nam mà thôi”.
đay nghiến không phải dạy “đóng đinh” theo một bộ sách
GS Nguyễn Minh Thuyết nhấn mạnh, trước nay ba của chúng ta chỉ biết chính yếu một bộ sách trong giảng dạy (SGK). Trong ngành Giáo dục, ở trên lo ở dưới làm không đúng; ở dưới lại sợ ở dưới nữa làm không đúng nên nhiều khi “cầm tay chỉ việc” dẫn đến hạn chế sức sáng tạo của nhau, nhất là ba.
Theo GS. Thuyết, chương trình GDPT mới ứng dụng đổi mới phương pháp dạy học. Trong đó, không có phương pháp hay cuốn sách nà tuyệt đối. Thầy cô được tự do, linh hoạt trong việc chọn lựa nội dung ở các bộ sách khau nhau vào giảng dạy dựa trên khung chương trình/kiến thức.
Tổng chủ biên chương trình GDPT mới cho rằng, Nghị quyết 88 của Quốc hội đã được ban hành có giá trị ngang Luật cho nên việc thực hiện một chương trình nhiều bộ sách là đúng quy trình, đồng thời hợp với xu thế chung của thế giới.
GS. Nguyễn Minh Thuyết cho biết, ở chương trình GDPT mới, giáo viên được trao quyền tự chủ.
“Thế giới hiện thời là chương trình nhiều bộ SGK mà mình lại cố định giữ cái cũ của mình là chương trình một bộ SGK thì không ổn. Nghị quyết 88 đã nêu việc này tạo điều kiện huy động trí lực của tầng lớp, nhiều người giỏi lắm nhưng họ có thể không dự vào ra chiều sách này mà giả sách khác. Như vậy, có thể huy động được nguồn lực tầng lớp và các nhóm tác giả cạnh tranh nhau về mặt chất lượng”, GS Thuyết chỉ rõ.
GS. Thuyết kể lại một lần gặp và đàm đạo với càn văn học của Mỹ sang Việt Nam nghiên cứu về giáo dục theo quỹ học bổng Fulbright. Ông đưa một cuốn SGK Văn của Mỹ hỏi ba Mỹ về cuốn sách này.
“nghiêm đường Mỹ nhìn trố mắt nói rằng không biết cuốn này, dù theo tôi được biết nó rất nổi tiếng ở Mỹ. "Vậy các anh dạy bằng sách gì?", tôi hỏi. kiền Mỹ đáp: Tôi dạy bằng sách của tôi”, GS. Thuyết kể.
Điều đó khiến GS. Thuyết rất bất thần bởi đay nghiến ở Mỹ có quyền viết sách. SGK chỉ là một tài liệu tham khảo trong giảng dạy.
“Người ta cũng không sợ đay đả nhỡ đâu đưa chương trình khủng bố vào dạy bởi vì học sinh cả lớp sẽ đứng lên phản đối, làm đơn gửi nhà trường lập tức... Còn chúng ta, cứ ở trên sợ ở dưới làm không đúng; ở dưới lại sợ ở dưới nữa làm không đúng. cho nên nhiều khi cách "cầm tay chỉ việc" làm hạn chế sức sáng tạo của nhau.
đương nhiên có nhiều bộ SGK sẽ có những cái phức tạp nhưng không phải vì sợ phức tạp mà chúng ta không làm”, GS. Thuyết nêu ý kiến.
Đề cập tới các khó khăn khi thực hiện chương trình GDPT mới, GS. Nguyễn Minh Thuyết nhận định: “Khó nhất là lòng dân! Nếu có sự đồng thuận từng lớp vững chắc chúng ta sẽ thực hành thành công, còn trái lại rất khó có thể thực hiện được”.
Cái khó thứ hai là về thầy. Thụ động không phải là thực chất của nghiêm phụ mà do cách quản lý làm bố “co lại, Thụ động”.
bởi vậy, chương trình GDPT mới, phải chú trọng giao quyền tự chủ cho giáo viên đứng lớp. quan trọng nhất là chương trình, nghiêm phụ phải dạy đúng chương trình, SGK phải viết đúng chương trình. Còn cha dạy bài này, bài kia là quyền của họ. bố dạy phương pháp nào cũng được, miễn đến khi đánh giá, học trò đạt được đề nghị là quan trọng nhất.
Cái mở này miêu tả tương đối rõ nhất ở môn Văn. Chương trình mới chỉ quy định 6 tác phẩm thắt là đỉnh cao về tư tưởng và nghệ thuật, học trò chẳng thể không biết. Còn hơn 100 tác phẩm gọi là ép nhưng được chọn lọc. tỉ dụ tác giả Nguyễn Huy Tưởng có 2 tác phẩm “Vũ Như Tô” hoặc “Bắc Sơn”, phụ thân có thể chọn dạy tác phẩm nào cũng được nhưng phải dạy về tác giả này.
ngoại giả, có khoảng 300 tác phẩm gợi ý chọn lọc, người viết SGK và thầy có thể tuyển lựa hoặc chọn các tác phẩm khác mà không khăng khăng phải là các tác phẩm này.
GS. Nguyễn Minh Thuyết ủng hộ một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa.
GS. Nguyễn Minh Thuyết nhấn mạnh, phụ thân có quyền thay đổi bài dạy trong SGK. Không phải SGK viết thế nào là dạy “đóng đinh” thế ấy, trừ những tác phẩm bức. học sinh cũng có thể ít với thầy, cô giáo về tác phẩm nức danh mà giới thanh niên, học trò truyền tay nhau học, xin thầy cô đưa vào giờ đọc sách trong trường đều được.
“Giả sử tác phẩm có hạn chế thì giáo viên phải hướng dẫn cho học sinh để chúng biết cách xử sự. Còn hơn để học trò đến trường sống một mặt, về nhà nó sống mặt khác. Chúng đọc gì, nghĩ gì chúng ta không biết, cứ làm bài hì hùi trong SGK rập khuôn thì không hay mà cần sáng tạo. Đem những thứ gần với học trò thì các em mới hứng thú, học hành mới vui”, ông san sẻ.
Liệu có xảy ra tình trạng nhà trường là manh mối kinh doanh sách?
Trước lo ngại này, GS. Nguyễn Minh Thuyết khẳng định, chủ trương sách có nhiều nhóm tác giả viết, nhiều NXB là nhằm mục đích các tác giả, NXB cạnh tranh nhau về chất lượng chứ không phải cạnh tranh nhau bằng cách… nói xấu nhau.
Theo ông, việc có nhiều bộ SGK vốn từng thực hành từ những năm 1956. Từ khoảng năm 1970 chỉ còn 1 bộ. Năm 2005, ở miền Bắc lại 2 bộ SGK (ban cơ bản và ban nâng cao) còn ở miền nam vẫn học nhiều bộ sách.
Với chương trình nhiều bộ sách giáo khoa, có lo ngại tình trạng nhà trường trở thành mai dong kinh doanh?
“Nghị quyết 88 quy định các cơ sở GDPT được quyền chọn lọc bộ SGK dựa trên ý kiến của xuân đường, phụ huynh, học trò. Nếu hiện nay giao cho Sở GD&ĐT hoặc một ông Hiệu trưởng thì có thể bị tác động. Nhưng ở đây, phụ huynh, học sinh, thân phụ có ngôn ngữ và hơn nữa, khi chọn phải dựa trên ý kiến của tổ chuyên môn”, GS. Thuyết san sẻ.
Ông cũng khẳng định thêm, cũng có thể có tâm lý nghiêng về chọn bộ sách của Bộ GD&ĐT do NXB Giáo dục xuất bản nhưng vấn đề quan yếu hơn là tác giả viết sách là ai, sách viết thế nào chứ không phải thấy có mỗi nhãn sách là chọn luôn.
Tổng chủ biên chương trình GDPT mới nhấn mạnh điểm mới của chương trình này nhằm giúp người học học xong làm được cái gì, không chỉ dừng lại là học xong biết cái gì như ý kiến cũ. Theo đó, phẩm chất của người học được đo bằng hành vi, năng lực được đo bằng hiệu quả công việc. Cụ thể, chương trình mới đưa ra 5 phẩm chất cốt của người học: Yêu nước, có nhân, siêng năng, chân thực và trách nhiệm.
Chương trình cũng hình thành và phát triển cho học sinh những năng lực chủ chốt gồm:
- Những năng lực chung, được hết thảy các môn học và hoạt động giáo dục góp phần hình thành, phát triển: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao du và hiệp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.
- Những năng lực chuyên môn, được hình thành, phát triển cốt yếu ưng chuẩn một số môn học và hoạt động giáo dục nhất thiết: năng lực tiếng nói, xem, tìm hiểu tự nhiên và từng lớp, công nghệ, tin học, thẩm mỹ, thể chất.
Bên cạnh việc hình thành, phát triển các năng lực chủ chốt, chương trình GDPT còn góp phần phát hiện, bồi dưỡng năng lực đặc biệt (khiếu) của học sinh.
Lệ Thu
Đăng nhận xét