"Không có câu hỏi nà ngu ngốc..."
Kiểu gì bạn chẳng nghe câu này rồi, từ một phụ thân, từ giáo sư Đại học, từ một người anh em tầng lớp... Để bạn đỡ hổ hang vì dốt, không biết gì phải giơ tay hỏi ngay.
Khái niệm "những câu hỏi ngốc" chừng như thay đổi một tí khi bạn bước chân ra ngoài tầng lớp. Sau năm đầu học Đại học, tôi được tuyển làm tập sự viên kỹ thuật tại một công trường xây dựng. Và như hầu hết những anh sinh viên khác, tôi cụ vô cùng để không bị coi là... dốt.
Tôi đọc qua bất kỳ tài liệu nào có được; giữ bảng từ chuyên ngành viết tắt trong sổ tay; thậm chí còn lê đôi giày bảo hộ mới mua qua vườn cà chua của thầy u để trông nó hơi tã một tí...
Và tất nhiên, trong các cuộc họp, nơi tôi không hiểu tại sao điều này lại được thực hiện một cách có hệ thống: Sếp nói, nhân viên im thin thít ngồi nghe, tịnh vô không có ai giơ tay hỏi han như trên giảng đường. Tôi đã phải nắm lắm mới không hỏi câu nào thần linh, dù cũng muốn lắm.
Trên thực tế, quyết định tránh đặt câu hỏi này đã hạn chế khả năng làm tăng giá trị cho bản thân và rộng hơn, cho tập thể mà tôi đang dự. Có thể khẳng định, bạn được nhiều hơn mất từ việc hỏi những câu thần thánh, thay vì tránh né chúng. Muốn biết vì sao hãy đọc tiếp đi:
"Những câu hỏi dốt nát" giúp ta học hỏi nhanh hơn
Một trong những rào cản lớn nhất ngăn bạn đặt câu hỏi, chính là nguy cơ phơi bày sự thiếu tri thức (dốt) của bản thân. Ta thường lo sợ biến thành kẻ ngốc nơi đông người hoặc phung phá thời gian của người khác. Tuy nhiên, việc im thin thít hay còn gọi là giấu dốt, có nguy cơ khiến bạn phải trả giá đắt trong ngày mai.
Vài năm trước, tôi làm việc với bộ phận đóng gói và phân phối của một công ty sữa để cải thiện chiến lược kinh doanh tổng thể của họ. Từ một anh sinh viên thực tập ở công trường, giờ nhảy vào ngành sữa thì rõ ràng tôi là tay mơ và không biết chút gì về thứ chất lỏng do bò sinh sản này.
Và, tôi chỉ có 1 tuần để chứng minh năng lực bằng hiệu quả công việc. do vậy, tôi mặc đồ bảo hộ kín mít, bước vào kho lạnh và bắt đầu hỏi han công nhân. Đến cuối ngày, tôi biết thêm khá nhiều điều về sữa.
Rủi ro duy nhất ở đây chỉ đơn giản: Tôi trông giống một đứa trẻ lên 5 gặp gì hỏi nấy. Chỉ đến ngày thứ 2 thôi, tôi bắt đầu nắm được những thứ cơ bản và quá trình phân phối công việc của các phòng ban. Hết hạn, tôi đã ít nhiều giúp họ cải thiện quy trình, giảm chất thải.
Bạn không phải lúc nào cũng là chuyên gia trong một ngạch nhất thiết. Tuy nhiên, nếu ngại hỏi vì sợ bị lừa, bị mắc cỡ, bạn đã bỏ lỡ dịp học hỏi thứ gì đó mới mẻ.
"tại sao mọi người lại chỉ vào cổ tay khi hỏi giờ, nhưng không chỉ vào mông khi hỏi nhà vệ sinh ở đâu?"
thần trong 5 phút hoặc độn trong 50 năm, bạn chọn cái nào?
Khi còn nhỏ, tôi sống với ông ngoại. Tôi hỏi ông về mọi thứ trên đời, từ những câu ghế cho tới đầy tính khoa học. Như là: "Kinh nguyệt là cái gì?" hay "Sao mình đi đâu là mặt trăng theo đến đó?"
Người già có kiểu thông thái riêng của họ, ông ngoại luôn thay giải đáp hết những gì tôi hỏi, cái gì khó quá thì ông bảo không biết, để ông đi hỏi đã (và lơ đi luôn). Lớn hơn một tẹo, tôi ít hỏi han và chuyện trò hẳn với mọi người, kể cả với ông ngoại, phần vì đang dậy thì, còn lại sợ bị chê là "dốt".
Có lần, về quê chơi nhưng thằng cháu chào được đúng một câu thì ngồi đực ra, không hỏi han trò chuyện gì với ông ngoại. Để chữa cháy, tôi hỏi ông: "Lúc bé con hỏi suốt ngày như thế ông có mỏi mệt không?".
"Không", ông bảo. "Hỏi xong độn mất một lúc còn hơn thần thánh 50 năm thế cục, không biết gì cứ hỏi". Sau đó, ông hồ hởi kể lại thời còn làm thợ sửa máy xúc và ông giám đốc gì đó khăng khăng cử 4 người đi khiêng bugi...
Wow, bằng một câu hỏi vu vơ và ngớ ngẩn dành cho ông ngoại, tôi đã tự cho mình một bài học quý. Nghĩ xa nghĩ gần, giấu dốt chỉ làm khổ chính bản thân và người khác thôi. Hãy cứ dại khờ, luôn nghi vấn và đặt ra những câu hỏi để đầy lấp lỗ hổng tri thức của bản thân.
Chỉ tiếc rằng, khi nhận giả tảng đó tôi chưa hề ý thức được thời gian trôi nhanh như thế nào , và ông ngoại không còn nhiều ngày ở trên đời để tôi hỏi han nữa.
Đăng nhận xét