Wojciech Makowski sinh năm 1992 ở Kielce, Ba Lan với khuyết tật thị giác nghiêm trọng. Wojciech mù hẳn năm 6 tuổi, cũng may, cậu bé bất hạnh đã kịp nhận biết mặt chữ, con số, màu sắc và các khối hình. “Vợ tôi buộc phải từ công việc một nhân viên kế toán để coi sóc con trai. Nhưng chúng tôi thẳng thớm cùng Wojciech đến rạp xem phim và đến sân xem bóng đá. Chúng tôi không muốn đối với con theo cách khác thường”, ông Artur Makowski - bán máy in tại Đà Nẵng bố kình ngư bày tỏ.
Không ưu đãi đặc biệt
“Cách thức bố mẹ nuôi dưỡng bảo đảm khoảng 80% thành công của con cái tật nguyền. Người khuyết tật thường rất mẫn cảm, trong khi những người khỏe mạnh cẩn trọng thái quá khi xúc tiếp với họ. Wojciech không bao giờ thích điều đó”, bà Justyna Kopycinska - cô giáo chủ nhiệm lớp 12, Trường phổ biến Trung học số III mang tên Norwid ở Kielce của kình ngư nhận định.
“Ngay từ đầu cha mẹ đã dạy em sống tự lập”, bà Dorota Zajac - cô chủ nhiệm Wojciech những năm học Trung học cơ sở hòa nhập nói thêm.
Ông Artur kể, vào dịp nghỉ hè, những năm cuối trung học, Wojciech rất muốn làm thêm để có tiền tiêu vặt. Ông đồng ý, bằng lòng con trai đến phụ việc sửa sang động cơ tại xưởng của gia đình. “Wojciech được trao xống áo bảo hộ cần lao, căng thẳng, công cụ đồ nghề và làm việc y chang các công nhân khác từ 9 giờ đến 17 giờ, không có gì ưu đãi”, ông bố nghiêm khắc kể.
Wojciech là lớp trưởng tất cả các năm học cả ở trường trung học cơ sở hòa nhập cũng như Phổ thông trung học. “Thời đó, chúng tôi có nữ học trò lớp dưới cũng bị mù. Biết chuyện, Wojciech chủ động tìm đến lớp học đó và nhiệt liệt giảng giải, người khiếm thị cần gì, mọi người nên đối xử với bạn khiếm thị thế nào”, cô giáo Kopycinska nhớ lại.
Kình ngư Wojciech cán đích, đoạt HC Bạc Paralympic Rio de Janeiro 2016.
“từ bỏ cuộc đua? không thể”
Wojciech luôn có 2 thị hiếu: thể thao và nhạc hiphop. Anh chàng hát rap từ nhỏ. “Mỗi khi chúng tôi đón con từ trường về nhà nghỉ hè, con hát suốt chặng đường gần 200 kilômet. Wojciech hát bằng trí nhớ, bởi con không có thói quen ghi chép”, ông bố Artur kể.
Đến nay, nhạc sĩ kiêm ca sĩ nghiệp dư đã xuất bản vài đĩa đơn. “Chúng tôi thường phát những ca khúc của Wojciech trong giờ Giáo dục công dân”, bà Dorota Zajac - thân phụ Trường Trung học cơ sở hòa nhập nhớ lại.
Ông Arur bổ sung: Ca từ các ca khúc của con trai bao giờ cũng mang theo thông điệp nào đó. Con kể về những cảm xúc của bản thân theo cách rất tế nhị và kín đáo. Tôi thích những gì con đã làm.
Trước ngày phát xuất tham dự Paralympic Rio de Janeiro 2016, Wojciech ghi âm ca khúc Ngày Thế vận hội có kèm video clip, trong đó giới thiệu hình ảnh đồng hương Kielce - vận động viên điền kinh khuyết tật Aleksander Kossakowski chạy 1.500m.
Ca khúc bắt đầu bằng câu: “ Bơi trong dòng nước, tôi thấy tự tín hơn đi trên đường bộ. Mỗi bước nhảy xuống nước là bước nhảy vào mai sau. (…). Không có con đường nào khác. tự cuộc đua? chẳng thể. Bởi nó giống như với đôi mắt của tôi ”.
“Từ tuổi mẫu giáo, con trai đã mê say thể thao, nhất là giải bóng đá trác tuyệt Anh. Con ghẹo kết quả tất cả các trận đấu và số liệu thống kê. Con cũng thích đến sân xem các trận đấu của Korona (CLB bóng đá Kielce). Chúng tôi có nhóm người nhà chuyên làm nhiệm vụ thuật trực tiếp trận đấu cho Wojciech”, ông bố kình ngư hồn nhiên san sớt.
Chính ông Artur - bố Wojciech là người trước hết đưa con đến bể bơi ở phố Krakowska. Bản thân ông thời trẻ cũng rất thích bơi lội, mê say của ông đã “lây” sang con trai lớn Rafal. hiện giờ, đến lượt Wojciech. “thời kì đầu Wojciech cốt tử bơi để thư giãn và nâng cao sức khỏe, sau đó đầu quân vào câu lạc bộ bơi chuyên nghiệp dưới sự hướng dẫn của HLV giàu kinh nghiệm Piotr Karpinski, tham gia một số giải thi đấu với các VĐV hoàn toàn khỏe mạnh và giành thắng lợi”, ông Artur nhớ lại.
“tật nguyền hay đồng tính”
cha mẹ rất ngại cho con xa nhà, theo học đại học. Biết chẳng thể chối từ hoài vọng chính đáng của con, cha mẹ cho con chọn lọc giữa Đại học Tổng hợp Krakow và Warszawa. Wojciech chọn phương án 2.
Bố Wojciech: “Chúng tôi muốn con chọn Krakow bởi mẹ Wojciech có người nhà - những người có thể giúp con trong sinh hoạt ở thành phố này. Nhưng con trai chọn Đại học Tổng hợp Warszawa bởi trường này có điều kiện tốt hơn dành cho sinh viên khuyết tật. Những ngày đầu, tôi giúp con làm quen với môi trường sinh hoạt mới, tỉ dụ di chuyển bằng metro, bằng tàu điện, xe buýt, làm quen ký túc xá… Sau đó con ở lại một mình. Con thực thụ hòa nhập vào đại dương lớn”.
Thời gian đầu Wojciech chẳng thể tìm chỗ đứng trong môi trường mới, không có nhiều người quen. Tình hình càng xa lạ khi những năm tháng ở thành thị Kielce quê hương Wojciech luôn sống trong vòng tay bạn bè, cùng bạn đi sàn nhảy disco, đi tiệm ăn pizza hoặc đến các quán bar.
Ở Warszawa, nhiều lúc sinh viên mù đối mặt không ít tình huống khó chịu. Luôn đi cùng người dẫn đường, vậy nên bị coi như kẻ đồng tính. Wojciech thậm chí đã viết ca khúc tật nguyền hay đồng tính diễn đạt về nỗi đau này. “ Bạn là người tật nguyền, hoặc kẻ đồng tính? Tôi là con người, hãy chấm dứt đoán mò! ”, ca sĩ rap nghiệp dư ca thán. Có lẽ đó là ca khúc hay nhất của Wojciech. Trong tất bài hát của mình, chàng trai thực tình thanh minh những gì bản thân cảm nhận.
Năm 2011, Wojciech trở thành sinh viên năm thứ nhất chuyên ngành Quản trị, Đại học Tổng hợp Warszawa. Việc học hành trơn tru. Năm thứ hai, tôi biết tin sẽ có cuộc thi bơi dành cho sinh viên toàn bộ các trường đại học trên địa bàn. Tôi nói với con: “Cứ bạo dạn tham dự, tệ nhất - trắng tay”, ông Artur - bố Wojciech nhớ lại. Kết quả, con xếp vị trí thứ 8, một mình con mịt, quơ VĐV còn lại đều khỏe mạnh.
Thể thao đổi thay cuộc đời người khuyết tật
Khi ấy, Wojciech may mắn quen biết ông Waldemar Madej - HLV bơi lội CLB Thể thao Hòa nhập thuộc Học viện Thể thao Warszawa (AWF). Madej là chuyên gia tên tuổi, đã 20 năm huấn luyện kình ngư mù và gặt hái không ít thành công. “Wojciech không có chiều cao và cân nặng lý tưởng để bơi lội, song cậu ấy có cá tính mạnh mẽ, ý chí thi đấu, sự nhẫn nại và ham. Ngay lần đầu họp mặt, tôi đã nói với học trò: Tôi đã nhìn thấy đích cho cậu. Đó là Paralympic Rio 2016. Nếu cậu kiên tâm, tôi sẽ giúp”, HLV Madej kể.
Nhờ sự can thiệp của HLV, Wojciech được chuyển đến ký túc xá AWF - tòa nhà ngay sát bể bơi. “Chúng tôi tập dượt 2 buổi/ngày, từ 6 - 8 giờ và từ 18 - 20 giờ. Cùng thời kì, các kình ngư xuất sắc nhất Ba Lan, trong đó có Radek Kawecki và Pawel Korzeniowski tập trong đường bơi bên cạnh”, HLV Madej trần thuật. thời kì ngắn sau đó, Wojciech kết giao với Korzeniowski. Họ cùng nhau xem các trận bóng, giải trác tuyệt Anh, đôi lúc chơi bài. Nhiều lần nhà Vô địch châu Âu và Vô địch thế giới thực tâm cho đàn em những chỉ dẫn vô giá. “Tại trại tập huấn, tôi phát hiện Wojciech không tập kỹ thuật, tôi nói với huấn luyện viên, tôi muốn tập với cậu ấy và uốn nắn từng động tác cơ bản”, Pawel Korzeniowski thuật và khen học sinh: “Wojciech lĩnh hội rất nhanh chỉ dẫn của tôi. Nhiều lần chúng tôi đề cập đến thực đơn, tôi giảng giải, tại sao ăn uống đóng vai trò quan yếu đối với vận cổ vũ bơi lội và cậu ấy ngay tức thì áp dụng”.
“Tấm huy chương này tôi xin gửi tặng ắt người mù nói riêng và người khuyết tật nói chung - những người cho rằng bản thân là người vô trò trống. Tôi cũng từng đinh ninh như vậy cho đến khi chưa xuất hiện thể thao. mê say thể thao đã thay đổi cuộc đời tôi”, Wojciech Makowski - chàng trai khiếm thị giành HC bạc Paralympic Rio de Janeiro 2016 và quán quân Bơi lội Người khuyết tật Thế giới, Mexico 2018 (bơi ngửa 100m) thật tình san sớt.
Khi bơi, VĐV mù phải có 2 HLV coi sóc với dụng cụ dẫn đường đứng trên 2 bờ bể bơi. “phương tiện dẫn đường” giống chiếc cần câu, dài trên 2m, đầu có gắn nắm đấm mềm. HLV sẽ đập vào đầu học trò tín hiệu, theo thỏa thuận, thông báo để VĐV biết thời điểm sắp đến bờ bể bơi hoặc đã cán đích.
Vinh Thu
( (Nguồn: “Zawsze byłem pewien, że Wojtek odpali”. Wielki sukces niewidomego kielczanina) )
Đăng nhận xét