Lãnh đạo Hàn - Triều họp thượng đỉnh tại Bình Nhưỡng
Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã về nước trong tuần này sau chuyến thăm tới Bình Nhưỡng, mang theo thông điệp thể hiện sự mĩ ý của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un. Ông Kim Jong-un hứa rằng ông sẽ dỡ bỏ hoàn toàn một khu thử và một bãi phóng tên lửa, đồng thời đóng cửa một cơ sở hạt nhân quan trọng của Triều Tiên.
tuy thế, an ninh quốc phòng không phải là vấn đề độc nhất “phủ bóng” chuyến thăm của tổng thống Hàn Quốc tới Triều Tiên. Ngoài các quan chức Hàn Quốc, đoàn tháp tùng Tổng thống Moon Jae-in tới Bình Nhưỡng còn có các lãnh đạo doanh nghiệp hàng đầu, trong đó có các tập đoàn lớn của Hàn Quốc như Samsung, Hyundai.
Khác với cha và ông nội - các đời lãnh đạo Triều Tiên đi trước, ông Kim Jong-un hình như đang tuyển lựa một chiến lược và chiến thuật vốn quen thuộc với nhiều quốc gia Đông Á. Ông muốn trở nên nhà lãnh đạo đưa Triều Tiên đi theo con đường phát triển kinh tế.
khởi hành điểm cho hệ tư tưởng của ông Kim Jong-un có thể bắt nguồn từ các nhà lãnh đạo nức tiếng như cố Thủ tướng Nhật Bản thời hậu chiến Yoshida Shigeru, nhà lập quốc Singapore Lý Quang Diệu, cố Tổng thống Hàn Quốc Park Chung-hee hay cố lãnh đạo Trung Quốc Đặng Tiểu Bình.
Theo John Delury, nhà sử học về Trung Quốc và là chuyên gia về bán đảo Triều Tiên, ông Kim Jong-un muốn trở thành một nhà cải cách kinh tế vĩ đại. Mỹ có thể giúp ông Kim Jong-un thực hành giấc mơ này, vì đây là cách tốt nhất để duy trì những tiến bộ trong quá trình phi hạt nhân hóa, từ đó xóa bỏ hoàn toàn mối đe dọa hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên.
Chiến lược phát triển kinh tế
Ngay từ khi lên nắm quyền cách đây 7 năm, ông Kim Jong-un đã có những dấu hiệu cho thấy sự chuyển mình trong ưu tiên chính sách từ đảm bảo an ninh sang phát triển kinh tế. Trong bài phát biểu khi vừa lên nắm quyền hồi năm 2012, ông Kim Jong-un đã hứa với người dân Triều Tiên rằng họ sẽ không còn phải sống trong cảnh “thắt lưng buộc bụng” nữa.
Nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã quyết định bỏ lối tư duy tập hợp bao cấp, thay vào đó cho phép nông dân Triều Tiên thoải mái hơn trong việc bán các nông sản do họ làm ra, song song tạo điều kiện để các ông chủ nhà máy tự do hơn trong việc quản lý lương lậu và sản lượng. Ông cũng dỡ bỏ sự trói buộc đối với các thị trường phi truyền thống cũng như mở cửa cho các doanh nghiệp tư nhân nhỏ lẻ.
Ông Kim Jong-un đưa ra tuyên bố về chiến lược phát triển mới trong phiên họp cấp cao của đảng cần lao Triều Tiên vào tháng 3/2013, trong đó kêu gọi “phát triển kép” (byungjin), tức thị vừa phát triển năng lực răn đe hạt nhân vừa phát triển kinh tế cùng một lúc. Điều này trái lại hoàn toàn với chính sách “quân sự là số một” và chỉ ưu tiên quốc phòng của cố lãnh đạo Kim Jong-il.
Chiến lược byungjin của ông Kim Jong-un dường như đã thành công. Chương trình hạt nhân của Triều Tiên đã đạt được những bước tiến đáng kể khi Bình Nhưỡng tiến hành một loạt vụ thử hoả tiễn đạn đạo liên đất liền, hoả tiễn đạn đạo tầm trung và bom nhiệt hạch trong năm 2017. dù rằng phải hứng chịu các lệnh trừng phạt của cộng đồng quốc tế, song nền kinh tế Triều Tiên vẫn đạt được sự tăng trưởng khiêm tốn trong những năm đầu sau khi ông Kim Jong-un nhận nhiệm sở và lên tới thi bằng lái a1 đỉnh cao vào năm 2016. Đã có những bài viết thể hiện thủ đô Bình Nhưỡng phát triển bùng nổ với các khu nhà cao tầng, nhà hàng, cửa hiệu và giao thông rộn rịp.
tuy thế, ông Kim Jong-un vẫn chưa bằng lòng với tốc độ phát triển kinh tế như vậy. Trong bài phát biểu đón năm mới 2018, ông một lần nữa kêu gọi “bước đột phá” và “tái thiết” nền kinh tế Triều Tiên. Chỉ vài ngày trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh trước nhất với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hồi tháng 4, ông Kim Jong-un tuyên bố chiến lược byungjin chấm dứt. Thay vào đó, ông nhấn mạnh mọi nắm hiện nay của Triều Tiên sẽ tụ hội vào việc “xây dựng nền kinh tế xã hội chủ nghĩa”.
Kể từ đó, chính sách ưu tiên kinh tế đã trở nên chủ đề chính trong các khẩu hiệu tuyên truyền của Triều Tiên. Ông Kim Jong-un đã dành cả mùa hè năm nay để thị sát các nông trại, nhà máy, khu nghỉ dưỡng du lịch, thậm chí công khai phê bình cấp dưới khi thực hành các dự án không đúng tiến độ. Trong lễ duyệt binh kỷ niệm 70 năm Quốc khánh 9/9, các khẩu hiệu đều gắn với chủ đề phát triển kinh tế và không có sự xuất hiện của tên lửa đạn đạo liên đất liền. Điều này hoàn toàn dị biệt so với thời điểm cách đây một năm.
Sự giúp đỡ dành cho Triều Tiên
Ông Kim Jong-un muốn đưa Triều Tiên trở thành một nền kinh tế Đông Á thường nhật, bắt kịp và hòa nhập với khu vực. Tổng thống Moon Jae-in hiểu rằng tham vọng kinh tế của ông Kim Jong-un là chìa khóa cho việc duy trì những tiến triển ngoại giao trong khu vực. Trong chuyến đi tới Bình Nhưỡng tuần này, Tổng thống Moon đã dẫn theo lãnh đạo của các tập đoàn về năng lượng, đường sắt, cùng tổng giám đốc của các doanh nghiệp lớn.
dù rằng không có thỏa thuận nào được ký kết và các lãnh đạo doanh nghiệp Hàn Quốc cũng không chia sẻ về chuyến đi tới Triều Tiên, song sự hiện diện của họ là chứng cứ cho thấy Hàn Quốc sẵn sàng xúc tiến các dự án cộng tác kinh tế quan yếu với Triều Tiên.
Trong một cảnh tượng hiếm thấy, Tổng thống Moon Jae-in đã có bài phát biểu trước 150.000 người Triều Tiên tại sân vận động 1/5 hôm 19/9 và cam kết sẽ đẩy nhanh “tương lai thịnh vượng chung” của hai quốc gia. Ông Moon ngợi khen “sự phát triển đáng kể”của Bình Nhưỡng và cho biết ông hiểu “mô hình giang san mà chủ toạ Kim và người dân Triều Tiên muốn xây dựng” là như thế nào.
Trong tuyên bố chung sau cuộc họp thượng đỉnh, hai nhà lãnh đạo Hàn - Triều cam kết sẽ kết nối lại các tuyến đường bộ và đường sắt giữa hai nước, mở lại khu công nghiệp chung vốn đang bị đóng cửa ở Kaesong và một điểm du lịch ở núi Kumgang. ngoại giả, hai nhà lãnh đạo cũng lên kế hoạch xây dựng một đặc khu kinh tế như cách nhà lãnh đạo Trung Quốc Đặng Tiểu Bình từng làm để vấn đầu tư nước ngoài trong thập niên 1980.
Tuy nhiên, tham vọng phát triển kinh tế của nhà lãnh đạo Kim Jong-un vẫn trông cậy phần đông vào Mỹ. Nếu Washington giảm bớt và dần dần xóa bỏ các lệnh trừng trị Bình Nhưỡng, điều đó có thể giúp ông Kim Jong-un đạt được các đích kinh tế đề ra.
Trong trường hợp lý tưởng, các công ty Mỹ có thể đóng vai trò trực tiếp trong quá trình phát triển kinh tế của Triều Tiên như Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo từng đề xuát hồi đầu năm. Để làm được điều đó, Mỹ nên ủng hộ các núm của Hàn Quốc trong việc hợp tác kinh tế với Triều Tiên. Ngoài ra Washington cũng không nên chỉ trích quan hệ thương nghiệp hiện nay giữa Triều Tiên và Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của Bình Nhưỡng.
Thành Đạt
Theo New York Times
Đăng nhận xét