Dự án đường sắt đô thị Nhổn- ga Hà Nội do Ban quản lý Đường sắt thành thị Hà Nội làm chủ đầu tư, tham vấn thực hiện là Công ty Systra (Pháp). Quy mô toàn tuyến dài 12,5 km, trong đó trên cao 8,5km, đi ngầm 4km; điểm đầu là Nhổn, điểm cuối là ga Hà Nội.
Tổng mức đầu tư điều chỉnh theo Quyết định 4007/2013 của UBND TP Hà Nội là 1.176 triệu Euro; thời kì thực hành dự án điều chỉnh đến năm 2018.
Năm 2014, Thủ tướng Chính phủ có quyết định ưng chuẩn điều chỉnh danh mục dự án với tổng mức đầu tư 1.176 triệu Euro (vốn ODA gần 958 triệu Euro, vốn đối ứng trong nước trên 218 triệu Euro), gồm nguồn vốn vay ODA và vay ưu đãi của Chính phủ Pháp, Cơ quan phát triển Pháp AFD, nhà băng Phát triển Châu Á (ADB), nhà băng Châu Âu (EIB) và Ngân sách thị thành Hà Nội.
tham vấn và chủ đầu tư không tin cẩn nhau
Kết luận thanh tra cho biết, tháng 3/2007 Thủ tướng Chính phủ có văn bản đồng ý về nguyên tắc việc chỉ định Công ty Systra thực hành gói thầu dịch vụ tham vấn thực hiện dự án.
Tháng 11/2007, Ban quản lý Đường sắt thị thành Hà Nội và Công ty Systra ký giao kèo trọn gói dịch vụ tham mưu với trị giá trên 10,6 triệu Euro (chưa bao gồm uổng phòng ngừa). Trong quá trình thực hiện, chủ đầu tư và tư vấn đã ký 3 phụ lục điều chỉnh thời kì thực hiện và giá hợp đồng. Giá trị hiệp đồng sau điều chỉnh trên 17,1 triệu Euro - tăng trên 6,5 triệu Euro so với hiệp đồng ban đầu.
Theo kết luận thanh tra, ngay khi được triển khai dự án đã nảy các tồn tại, bất cập, bất hợp lý làm phát sinh những vướng mắc giữa các bên. hợp đồng trọn gói có nhiều nội dung không rõ ràng, dẫn đến các cách hiểu khác nhau giữa các bên.
“Dự án có quy mô lớn và phức tạp, lần đầu ứng dụng công nghệ và tiêu chuẩn mới của nước ngoài vào Việt Nam nhưng giao kèo xác định thời gian 25 tháng với tổng giá trị trên 10,6 triệu Euro là không khả thi, khó đáp ứng và chưa lường hết được tính phức tạp khi thực hiện dự án. Đây là lần trước hết tham vấn Systra thực hành dự án tuyến tàu điện ngầm ở Việt Nam nên còn nhiều lúng túng, chưa hiểu hết các quy định của pháp luật Việt Nam, dẫn đến mất nhiều thời kì để hai bên đi đến thống nhất cho từng nội dung, từng hạng mục”- kết luận chỉ rõ.
Ban quản lý Đường sắt thị thành Hà Nội chưa có hàng ngũ chuyên gia với chuyên môn tầm quốc tế, có đủ năng lực để xem xét và duyệt y, bộc trực phải tham khảo, lấy ý kiến các cấp, các ngành dẫn đến làm chậm tiến độ dự án, tăng chi phí do kéo dài thời gian.
Mặt khác những đề nghị không nhất quán của Ban Quản lý dự án Đường sắt thành thị Hà Nội làm cho tham vấn Systra gặp khó khăn.
Đáng để ý, kết luận nêu rõ: “Ban quản lý Đường sắt thành phố Hà Nội không tin cẩn vào kinh nghiệm và trình độ quốc tế của tư vấn Systra. trái lại, tham mưu Systra cho rằng, Ban quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội thiếu kinh nghiệm và loại hình thi công này làm chậm trễ thời gian thực hiện dẫn đến phát sinh nhiều phí tổn; các đề nghị luôn mâu thuẫn, những chỉ thị đưa ra không thể thực hành dẫn tới tham mưu phải thực hiện hai lần”.
Việc thay thế đơn vị tham mưu khác tuy có được đề cập trong một số cuộc họp nhưng không khả thi và chưa thống nhất trong tập thể lãnh đạo.
Cơ quan thanh tra cho rằng việc tham mưu Systra tự kê khai thời gian chậm trễ, kéo dài làm cứ để tính tiền, trong đó có xác định lỗi của các bên, nhưng Ban quản lý Đường sắt đô thị Hà Nội chưa rà đã thanh toán tiền cho tham mưu theo bảng kê của tư vấn là thiếu cơ sở. Điều này cần phải được rà soát lại để xác định lỗi bên nào thì bên đó phải chịu nghĩa vụ đối trừ theo quy định của pháp luật.
Nhận định việc điều chỉnh hợp đồng trọn gói tăng thêm trên 6,5 triệu Euro là chưa đúng quy định nhưng Thanh tra Chính phủ đánh giá, thực tế tư vấn Systra có huy động nhân sự thực hành các công việc thời khắc trước khi hợp đồng có hiệu lực. Việc phân chia từ 4 gói thầu lớn ban đầu thành 9 gói thầu nhỏ hiện nay có nảy một số công việc phải tăng thêm. Hơn nữa do các duyên cớ chủ quan và khách quan dẫn đến chậm trễ và kéo dài, theo đó phải bổ sung phí tổn.
soát trách nhiệm của tư vấn và kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm
Tổng Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao chủ toạ UBND TP Hà Nội chỉ đạo chủ đầu tư dự án kiểm tra lại trách nhiệm của tư vấn Systra trong việc thực hành nhiệm vụ theo hợp đồng trọn gói trước khi điều chỉnh, để xác định chi phí thuộc trách nhiệm phần lỗi của vấn và thực hành giảm trừ khi quyết toán.
ngoại giả phải rà soát cả bổn phận vật chất của các đơn vị tham mưu có can dự trong quá trình thực hiện dự án gây chậm trễ kéo dài, dẫn đến phát sinh tăng chi phí và thực hiện việc giảm trừ khi quyết toán giao kèo.
“Tăng cường giám sát, quản lý tư vấn Systra để nâng cao chất lượng nhân sự, đặc biệt là nhân sự trong nước và chất lượng giám sát của tham vấn. đề nghị tham mưu hoàn thành các công việc của giao kèo trọn gói. Đôn đốc các nhà thầu thi công các gói thầu đúng tiến độ quy định, trường hợp không đáp ứng năng lực phải cương quyết loại bỏ ngay không để tình trạng chây ỳ thi công kéo dài”- Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.
Bên cạnh đề nghị xử lý trách nhiệm đối với những tập thể, cá nhân chủ nghĩa có can dự, Thanh tra Chính phủ đề nghị Hà Nội giải quyết theo thẩm quyền đối với những nội dung tố cáo về dấu hiệu vi phạm luật pháp trong công tác thanh tra của Thanh tra TP Hà Nội.
Bộ Giao thông tải chỉ đạo các đơn vị can hệ rà soát, xem xét bổn phận trong việc thực hiện các công việc của dự án gây chậm trễ, dẫn đến tăng chi phí.
“UBND TP Hà Nội tổ chức kiểm điểm và chỉ đạo Ban quản lý Đường sắt thành thị Hà Nội, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Quy hoạch kiến trúc, Thanh tra TP Hà Nội kiểm điểm nghĩa vụ tập thể, cá nhân qua các thời kỳ có liên tưởng đến các vi phạm. cứ kết quả kiểm điểm có biện pháp xử lý đối với những tập thể, cá nhân chủ nghĩa trong việc thực hành chức năng, nhiệm vụ được giao.
Bộ Quốc phòng chỉ đạo Bộ Tư lệnh Công binh, Tổng công ty xây dựng Lũng Lô kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có hệ trọng đến các vi phạm trong việc thực hiện hợp đồng về rà phá bom mìn, vật nổ đoạn cầu cạn và khu vực depot”- cơ quan thanh tra kiến nghị.
Thế Kha
Đăng nhận xét